Deze 25 landen staan voor de grootste dreiging van watertekort, met België als onderdeel

In totaal hebben 25 landen, wat overeenkomt met een kwart van de wereldbevolking, jaarlijks te maken met ernstige waterstress. Dit betekent dat ze regelmatig bijna hun volledige beschikbare watervoorraad verbruiken. Bahrein, Cyprus, Koeweit, Libanon en Oman voeren de lijst aan als de meest getroffen landen. Opmerkelijk genoeg staat ook België in deze lijst vermeld.

Deze bevindingen zijn afkomstig uit een recent rapport van het World Resources Institute (WRI), een non-profitorganisatie die zich inzet voor duurzaam beheer van natuurlijke hulpbronnen als fundament voor economische vooruitgang en menselijk welzijn.

Landen met een extreem hoge waterstress benutten minstens 80 procent van hun beschikbare watervoorraad voor doeleinden zoals irrigatie, veeteelt, industrie en huishoudelijke behoeften. Hoe kleiner het verschil tussen de waterbehoefte en het beschikbare aanbod, des te kwetsbaarder een gebied wordt voor watertekorten. Zelfs een kortdurende periode van droogte brengt het risico met zich mee dat de watervoorraad uitgeput raakt en de overheid genoodzaakt is om de watervoorziening daadwerkelijk te beperken.

Lees ook: Is leidingwater in België veilig?

Binnen Europa valt op dat in het Midden-Oosten en Noord-Afrika 83 procent van de bevolking te maken heeft met extreme waterstress, terwijl dit percentage in Zuid-Azië op 74 procent ligt. In de vijf genoemde landen met de hoogste waterstress – Bahrein, Cyprus, Koeweit, Libanon en Oman – wordt volgens het rapport vooral gekenmerkt door een combinatie van een laag aanbod en een aanzienlijke vraag voor huishoudelijk, agrarisch en industrieel gebruik.

Bij de 25 landen met een uiterst hoge waterstress bevinden zich ook enkele Europese landen en staten. België staat op de 18e plaats en moet alleen Cyprus (2) en San Marino (17) voor zich dulden. Griekenland bevindt zich op de 19e plaats.

Als er geen maatregelen worden genomen, zal deze lijst in de toekomst nog langer worden, waarschuwt het rapport. Het World Resources Institute (WRI) voorspelt dat tegen 2050 nog eens één miljard mensen extra te maken zullen krijgen met een extreem hoge waterstress, zelfs als de opwarming van de aarde beperkt blijft tot 1,3 à 2,4 graden, wat een optimistisch scenario is.

Sinds 1960 is de vraag naar water verdubbeld als gevolg van de groei van de wereldbevolking en de expansie van economieën. Tegelijkertijd is er onvoldoende geïnvesteerd in waterbeheer en waterinfrastructuur, benadrukt het WRI. Tegen 2050 zal de vraag naar water naar verwachting met 20 tot 25 procent toenemen. Het rapport benadrukt dat het gevaar van deze situatie zeer reëel is. Waterstress bedreigt immers levens, banen, de economie, de voedselvoorziening (vooral voor gewassen zoals suikerriet, tarwe, rijst en maïs) en de energievoorziening. Dit kan op zijn beurt politieke instabiliteit veroorzaken.

Lees ook: Wat is de prijs van 1 m3 water in België in 2023?

Er is echter hoop, zo blijkt uit onderzoek van het WRI. Het aanpakken van de wereldwijde wateruitdagingen blijkt namelijk goedkoper dan verwacht. “Het kost de wereld tussen 2015 en 2030 ongeveer 1 procent van het bruto binnenlands product (bbp) of 0,27 euro per persoon per dag”, aldus het rapport. “Wat ontbreekt, is de politieke wil en financiële steun om kosteneffectieve oplossingen werkelijkheid te maken.”

Dergelijke oplossingen worden bijvoorbeeld al toegepast in steden zoals Las Vegas in de Verenigde Staten. Ondanks zijn ligging in de woestijn doet deze stad het goed dankzij technieken zoals het verwijderen van gras, ontzilting en afvalwaterzuivering en -hergebruik.